Τρίτη, 12 Νοεμβρίου 2013
Εορταστικές εκδηλώσεις για την 101η επέτειο απελευθέρωσης της Χίου παρουσία του Αρχιεπισκόπου
Αποστολή: Μάκης Αδαμόπουλος
Φωτογραφίες: Χρήστος Μπόνης
11/11/2013
Επιμνημόσυνη δέηση στο "Ηρώο" της Χίου τελέσθηκε το πρωί με αφορμή την 101η επέτειο από την απελευθέρωση του νησιού από τον Οθωμανικό Ζυγό, ενώ αμέσως μετά πραγματοποιήθηκε η μαθητική και στρατιωτική παρέλαση, παρουσία του Αρχιεπισκόπου Αθηνών και πάσης Ελλάδος κ. Ιερωνύμου, των Μητροπολιτών Θηβών κ. Γεωργίου, Χίου κ. Μάρκου και Ιλίου κ. Αθηναγόρα, ενώ παρευρέθησαν εκπρόσωποι της πολιτείας, της περιφέρειας, της τοπικής αυτοδιοίκησης, των ενόπλων δυνάμεων, των σωμάτων ασφαλείας, τοπικών συλλόγων και φορέων.
Το Μάρτιο του 1822 η Χίος επαναστάτησε, όταν ο Αντώνιος Μπουρνιάς με διακόσιους άνδρες πήγαν στη Σάμο και κάλεσαν το Λυκούργο Λογοθέτη να συμμετάσχει στην επανάσταση της Χίου. Ο ξεσηκωμός του εύφορου νησιού εξαγρίωσε το Σουλτάνο. Έτσι, ο Οθωμανικός στόλος υπό την ηγεσία του Καρά Αλί έπλευσε προς τη Χίο για να καταστείλει την επανάσταση και αποβίβασε περί τους 7.000 στρατιώτες από τη Μικρά Ασία. Οι Οθωμανοί έκαψαν σπίτια και σκότωσαν όλα τα παιδιά κάτω των 3 ετών, όλους τους άνδρες από 12 ετών και πάνω, καθώς και όλες τις γυναίκες από 40 ετών και πάνω, με εξαίρεση αυτούς που ήταν πρόθυμοι να ασπαστούν το Ισλάμ.
Περισσότεροι από 40.000 κάτοικοι του νησιού σφαγιάστηκαν ή αιχμαλωτίστηκαν, ενώ μεγάλο μέρος του πληθυσμού διέφυγε προς τα Ψαρά, τις Κυκλάδες και την Πελοπόννησο. Ο τουρκικός στόλος έκαιγε και κατέστρεφε τα πάντα για 40 μέρες, προσπαθώντας να παραδειγματίσει τους υπόλοιπους Έλληνες. Το γεγονός έμεινε γνωστό ως σφαγή της Χίου και κινητοποίησε την Ευρώπη υπέρ του ελληνικού αγώνα.
Η εφαρμοζόμενη πολιτική των Τούρκων ύστερα από τη σφαγή του 1822 οδήγησε στην αραίωση του πληθυσμού του νησιού και στην κάμψη κάθε δραστηριότητας. Οι λιγοστοί Χιώτες που επέζησαν της λεηλασίας έκαναν προσπάθεια να ξαναχτίσουν το νησί το 1832. Το 1835 δεν είχε επανέλθει στους παλιότερους ρυθμούς ζωής και μόλις από την πέμπτη δεκαετία του 19ου αιώνα σημειώνεται μια πρώτη προσπάθεια ανάκαμψης οικονομικής και πνευματικής. Το πλαίσιο της πολιτικής ζωής του νησιού από εκείνη την περίοδο γίνεται ο θεσμός της δημογεροντίας. Από το 1861 σύμφωνα με τις διατάξεις του Διοργανισμού της κοινότητος Χίου, στις εκλογές για την ανάδειξη δημογερόντων συμμετείχαν αντιπρόσωποι από όλο το νησί εκτός από τα Μαστιχοχώρια. Από τα 66 χωριά του νησιού στη δικαιοδοσία της δημογεροντίας, που έδρευε στην πρωτεύουσα του νησιού, υπάγονταν τα 44 (36 στο βόρειο τμήμα του νησιού και 6 γύρω από τον Κάμπο), καθώς και οι Οινούσες και τα Ψαρά. Τα Μαστιχοχώρια, υποχρεωμένα να καλλιεργούν τη μαστίχα για τα σουλτανικά ανάκτορα, βρίσκονταν υπό την προστασία της βαλιδέ σουλτάνας (μητέρας του σουλτάνου) και ανήκαν σε επίσημους Τούρκους. Κάθε χωριό είχε τους επιτρόπους του, τη διοίκηση όμως ασκούσε Τούρκος αγάς, ενώ ένας έφορος των Μαστιχοχωρίων βρισκόταν στην Κωνσταντινούπολη για τη ρύθμιση ζητημάτων που κατακαιρούς ανέκυπταν.
Με το νόμο περί Βιλαετίων (1864), οι εξουσίες της δημογεροντίας περιορίσθηκαν και αντικαταστάθηκε από ένα απλό διοικητικό συμβούλιο, εκετελεστικό όργανο της Τουρκικής εξουσίας. Η ονομαστή σχολή της Χίου συνέχισε τη λειτουργία της μέσα από άλλη μορφή. Το 1839 αριθμεί τριακόσιους μαθητές. Στα μέσα του 19ου αιώνα λειτουργούν αλληλοδιδακτικά σχολεία στα περισσότερα χωριά.
Χαρακτηριστική είναι η επίδοση των κατοίκων του νησιού στο εμπόριο και στη ναυτιλία, εκτός από την αγροτική παραγωγή (σηροτροφία,εσπεριδοειδή): το 1845 θα ιδρυθεί στο νησί η «Κινδυνασφαλιστική Εταιρεία» προκειμένου να καλύπτει οικονομικά τις θαλάσσιες ζημίες. Σημαντικά ναυτιλιακά κέντρα του νησιού θα αναδειχθούν τα Καρδάμυλα, ο Βροντάδος, η Λαγκάδα και οι Οινούσσες.
Τελικά, η Χίος ελευθερώθηκε το 1912 και έγινε κομμάτι της ανεξάρτητης Ελλάδας. Κατά το Β' Παγκόσμιο Πόλεμο οι Χιώτες πολέμησαν ηρωικά κατά των Γερμανών, ενώ το νησί απελευθερώθηκε μαζί με την υπόλοιπη Ελλάδα το 1944.
Πηγή: www.ecclesia.gr/epikairotita ΚΑΙ ΙΣΤΟΛΟΓΙΟ Ι.Μ.ΧΙΟΥ ΨΑΡΩΝ ΚΑΙ ΟΙΝΟΥΣΣΩΝ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου