ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ 19 Ἐπί τῇ ἑορτῇ τῆς Κυριακῆς τῆς Ὀρθοδοξίας (2015)

ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ 1 9

Πρός

τόν Ἱ­ε­ρόν Κλῆ­ρον

καί τόν εὐ­σε­βῆ λα­όν

τῆς κα­θ’ ἡ­μᾶς Ἱ­ε­ρᾶς Μη­τρο­πό­λε­ως

Ἀ­γα­πη­τά μου παιδιά,

Ὁ ἄν­θρω­πος, κα­τά τήν πο­ρεί­α τῆς ἐ­πί­γειας ζω­ῆς του, ἀ­πο­κτών­τας συν­αί­σθη­ση τῆς ὑ­παρ­ξια­κῆς του ὀν­τό­τη­τος εὑ­ρέ­θη­κε ἀ­δύ­να­μος πρό τοῦ μυ­στη­ρί­ου τοῦ θα­νά­του. Βυ­θι­σμέ­νος μέ τό σῶ­μα στήν ὕ­λη, δε­μέ­νος μέ τήν δύ­να­μη τῆς βα­ρύ­τη­τος στό χῶ­ρο καί στό χρό­νο, ἔ­χει ἀ­πο­χω­ρι­σμέ­νο τό πνεῦ­μά του ἀ­πό τήν αἰ­ω­νι­ό­τη­τα. Τό χά­σμα με­τα­ξύ χρό­νου καί αἰ­ω­νι­ό­τη­τος εἶ­ναι γι’ αὐ­τόν ἀ­γε­φύ­ρω­το, για­τί τοῦ λεί­πει ἡ ἀ­ναγ­καί­α ἱ­κα­νό­της καί ἡ δύ­να­μη νά τό δρα­σκε­λή­σει. Πο­λι­ορ­κη­μέ­νος ἀ­πό τόν θά­να­το πε­ρι­παί­ζει αὐ­τούς πού τοῦ λέ­γουν: «ὁ ἄν­θρω­πος εἶ­ναι αἰ­ώ­νιος καί ἀ­θά­να­τος». Γιά νά εἶ­ναι ἀ­θά­να­τος, πρέ­πει στό κέν­τρο τῆς αὐ­το­συ­ναι­σθή­σε­ώς του νά αἰ­σθά­νε­ται τόν ἑ­αυ­τό του ἀ­θά­να­το. Ὁ­λό­κλη­ρο τό πρό­βλη­μά του ἔγ­κει­ται στό πῶς νά ἀ­να­ζω­πυ­ρή­σει αὐ­τό τό σβη­σμέ­νο αἴ­σθη­μα. Αὐ­τό μπο­ρεῖ νά τό κά­νει ὁ Θε­ός, ὁ Ὁ­ποῖ­ος τόν ἀ­θά­να­το Ἑ­αυ­τό Του ἐ­νε­σάρ­κω­σε μέ­σα στήν ἀν­θρώ­πι­νη αὐ­το­αί­σθη­ση. Αὐ­τό ἀ­κρι­βῶς ἔ­κα­με ὁ Χρι­στός, ὅ­ταν ἐ­νην­θρώ­πη­σε καί ἔ­γι­νε Θε­άν­θρω­πος. Γι’ αὐ­τό στήν Ὀρ­θό­δο­ξη Ἐκ­κλη­σί­α ὁ Θε­άν­θρω­πος Χρι­στός ἔ­γι­νε καί πα­ρα­μέ­νει ἡ μο­να­δι­κή ὁ­δός καί ὁ μο­να­δι­κός ὁ­δη­γός ἀ­πό τόν χρό­νο στήν αἰ­ω­νι­ό­τη­τα, ἀ­πό τήν αὐ­το­αί­σθη­ση τῆς θνη­τό­τη­τος στήν αὐ­το­αί­σθη­ση τῆς ἀ­θα­να­σί­ας, ἀ­πό τήν αὐ­το­γνω­σί­α τοῦ πε­πε­ρα­σμέ­νου στήν αὐ­το­συ­νει­δη­σί­α τῆς αἰ­ω­νι­ό­τη­τος.

Ἡ αἰ­ω­νί­ως ζῶ­σα προ­σω­πι­κό­της τοῦ Θε­αν­θρώ­που Ἰ­η­σοῦ Χρι­στοῦ εἶ­ναι ἀ­κρι­βῶς ἡ Ὀρ­θό­δο­ξη Ἐκ­κλη­σί­α.

Ἡ Ὀρ­θό­δο­ξη Ἐκ­κλη­σί­α εἶ­ναι ἡ θε­αν­θρώ­πι­νη αἰ­ω­νι­ό­της ἐν­σαρ­κω­μέ­νη στά ὅ­ρια τοῦ χρό­νου καί τοῦ χώ­ρου. Εὑ­ρί­σκε­ται σ’­αὐ­τό τόν κό­σμο, ἀλ­λά δέν εἶ­ναι «ἐκ τοῦ κό­σμου τού­του». Εὑ­ρί­σκε­ται σ’­αὐ­τό τόν κό­σμο γιά νά τόν ἀ­νυ­ψώ­σει μέ­χρι τόν ἄ­νω, ἀ­πό ὅ­που προ­έρ­χε­ται καί ἡ ἴ­δια. Ἡ Ὀρ­θο­δο­ξί­α εἶ­ναι οἰ­κου­με­νι­κή, κα­θο­λι­κή, θε­αν­θρώ­πι­νη, αἰ­ώ­νια, γι­’­αὐ­τό ἀ­πο­τε­λεῖ ἀ­συγ­χώ­ρη­τη βλα­σφη­μί­α ἐ­ναν­τί­ον τοῦ Χρι­στοῦ καί τοῦ Ἁ­γί­ου Πνεύ­μα­τος νά κά­νου­με τήν Ἐκ­κλη­σί­α ἐ­θνι­κό ἵ­δρυ­μα. Ὁ σκο­πός της εἶ­ναι νά ἑ­νώ­σει ἐν Χρι­στῷ ὅ­λους τούς ἀν­θρώ­πους.

Ἡ Ὀρ­θό­δο­ξη Ἐκ­κλη­σί­α εἶ­ναι ἡ προ­σω­πι­κό­της τοῦ Θε­αν­θρώ­που Χρι­στοῦ, θε­αν­θρώ­πι­νος ὀρ­γα­νι­σμός, ὄ­χι ἀν­θρώ­πι­νη ὀρ­γά­νω­ση. Εἶ­ναι ἀ­δι­αί­ρε­τη, ὅ­πως τό πρό­σω­πο τοῦ Θε­αν­θρώ­που, ὅ­πως καί τό σῶ­μα τοῦ Θε­αν­θρώ­που. Γι’ αὐ­τό ἀ­πο­τε­λεῖ βα­σι­κό λά­θος νά δι­αι­ρεῖ­ται ὁ ἀ­δι­αί­ρε­τος θε­αν­θρώ­πι­νος ὀρ­γα­νι­σμός τῆς Ὀρ­θο­δό­ξου Ἐκ­κλη­σί­ας σέ μι­κρές ἐ­θνι­κές ὀρ­γα­νώ­σεις. Ἡ Ὀρ­θό­δο­ξη Ἐκ­κλη­σί­α δέν πρέ­πει νά προ­σαρ­μό­ζε­ται πρός τόν λα­ό, ἐ­νῶ τό κα­νο­νι­κό εἶ­ναι τό ἀν­τί­θε­το: ὁ λα­ός νά προ­σαρ­μό­ζε­ται πρός τήν Ἐκ­κλη­σί­α, δη­λα­δή νά φυ­τεύ­ε­ται καί νά καλ­λι­ερ­γεῖ­ται μέ­σα στή ψυ­χή τοῦ λα­οῦ μας ἡ αἴ­σθη­ση καί ἡ ἐ­πί­γνω­ση ὅ­τι κά­θε μέ­λος τῆς Ὀρ­θο­δό­ξου Ἐκ­κλη­σί­ας εἶ­ναι πρό­σω­πο κα­θο­λι­κό, πρό­σω­πο αἰ­ώ­νιο καί θε­αν­θρώ­πι­νο, ὅ­τι εἶ­ναι τοῦ Χρι­στοῦ καί γι’ αὐ­τό ἀ­δελ­φός ὅ­λων τῶν ἀν­θρώ­πων καί δι­ά­κο­νος ὅ­λων τῶν ἀν­θρώ­πων καί τῶν κτι­σμά­των.

Ποι­ά εἶ­ναι τά μέ­σα μέ τά ὁ­ποῖ­α μπο­ρεῖ ἡ Ὀρ­θό­δο­ξη Ἐκ­κλη­σί­α νά πραγ­μα­το­ποι­εῖ αὐ­τό τό θε­αν­θρώ­πι­νο σκο­πό; Εἶ­ναι τά θε­αν­θρώ­πι­να μέ­σα, εἶ­ναι οἱ θε­αν­θρώ­πι­νες ἀ­σκή­σεις καί ἀ­ρε­τές: Ἡ ἄ­σκη­ση τῆς πί­στε­ως, ἡ ἀ­ρε­τή τῆς προ­σευ­χῆς καί τῆς νη­στεί­ας, ἡ ἀ­ρε­τή τῆς ἀ­γά­πης, ἡ ἀ­ρε­τή τῆς πρα­ό­τη­τος καί τῆς τα­πει­νώ­σε­ως, ἡ ἀ­ρε­τή τὴς ὑ­πο­μο­νῆς καί τῆς τα­πει­νώ­σε­ως.

Ἡ ἀ­πο­στο­λή τῆς Ὀρ­θο­δο­ξί­ας εἶ­ναι νά κά­νει τίς θε­αν­δρι­κές αὐ­τές ἀ­ρε­τές - ἀ­σκή­σεις, με­θό­δους τῆς ζω­ῆς τοῦ λα­οῦ. Σ’αὐτό ἔγ­κει­ται ἡ σω­τη­ρί­α τῆς ψυ­χῆς ἀ­πό τόν κό­σμο καί ἀ­π’­ ὅ­λες τίς ψυ­χο­φθό­ρες ἀν­θρω­πο­κτό­νες καί ἄ­θε­ες κι­νή­σεις καί ὀρ­γα­νώ­σεις τοῦ κό­σμου. Ἀ­πέ­ναν­τι στήν εὐ­γε­νι­κή ἀν­θρω­πο­φα­γί­α τοῦ συγ­χρό­νου πο­λι­τι­σμοῦ πρέ­πει νά ἀν­τι­τά­ξου­με τίς ὀρ­θό­δο­ξες χρι­στο­φό­ρες προ­σω­πι­κό­τη­τες, οἱ ὁ­ποῖ­ες μέ τήν πρα­ό­τη­τα τοῦ προ­βά­του θά νι­κοῦν τά ἐ­ξημ­μέ­να πά­θη τῶν λύ­κων καί μέ τήν ἀ­κε­ραι­ό­τη­τα τῶν πε­ρι­στε­ρῶν θά σώ­ζουν τήν ψυ­χή τοῦ λα­οῦ ἀ­πό τήν πο­λι­τι­στι­κή δυ­σω­δί­α. Γι’ αὐ­τό κύ­ριο χρέ­ος τῆς Ὀρ­θο­δο­ξί­ας εἶ­ναι νά δη­μι­ουρ­γεῖ τούς χρι­στο­φό­ρους ἀ­σκη­τές. Ἐ­δῶ εἶ­ναι ἡ δι­α­φο­ρά με­τα­ξύ τοῦ ἀν­θρω­πί­νου κό­σμου καί τοῦ κό­σμου τοῦ Χρι­στοῦ: τό ἀν­θρώ­πι­νο εἶ­ναι πε­πε­ρα­σμέ­νο καί χρο­νι­κό, τό τοῦ Χρι­στοῦ εἶ­ναι ἀ­ναλ­λοί­ω­το καί αἰ­ώ­νιο.

Ἡ Ὀρ­θο­δο­ξί­α ὡς ὁ μο­να­δι­κός φο­ρεύς καί φύ­λαξ τοῦ τε­λεί­ου καί παμ­φώ­του Προ­σώ­που τοῦ Θε­αν­θρώ­που Χρι­στοῦ πραγ­μα­το­ποι­εῖ­ται ἀ­πο­κλει­στι­κῶς μέ τά θε­αν­θρώ­πι­να - ὀρ­θό­δο­ξα μέ­σα, τίς ἀ­σκη­τι­κές ἐν χά­ρι­τι ἀ­ρε­τές.

Ἡ Ὀρ­θό­δο­ξη ψυ­χή τοῦ λα­οῦ μας τεί­νει πρός τούς Ἁ­γί­ους Πα­τέ­ρες, τούς Ὀρ­θο­δό­ξους ἀ­σκη­τές. Ἡ προ­σω­πι­κή καί ἡ οἰ­κο­γε­νεια­κή καί ἐ­νο­ρια­κή ἄ­σκη­ση καί ἰ­δί­ως στήν προ­σευ­χή καί τήν νη­στεί­α, εἶ­ναι τό χα­ρα­κτη­ρι­στι­κό τῆς Ὀρ­θο­δο­ξί­ας. Ἡ Ὀρ­θο­δο­ξί­α πάν­το­τε δη­μι­ουρ­γεῖ ἀ­σκη­τι­κές ἀ­να­γεν­νή­σεις. Ἡ Ὀρ­θο­δο­ξί­α εἶ­ναι ἄ­σκη­ση καί ζω­ή. Ἡ Ἐνο­ρί­α πρέ­πει νά γί­νει ἀ­σκη­τι­κό κέν­τρο. Αὐ­τό γί­νε­ται μέ τήν προ­σευ­χή, τή νη­στεί­α, τήν ἐκ­κλη­σι­α­στι­κή ζω­ή τῆς Ἐνο­ρί­ας, τή λει­τουρ­γι­κή ζω­ή, τά κύ­ρια μέ­σα τῆς Ὀρ­θο­δο­ξί­ας, μέ τά ὁ­ποῖ­α ἐ­πι­δρᾶ ἐ­πά­νω στούς ἀν­θρώ­πους. Ἡ Ὀρ­θό­δο­ξη Ἐ­νο­ρί­α πρέ­πει νά ἀνα­γεν­νη­θεῖ καί μέ φι­λό­χρι­στη καί φι­λά­δελ­φη ἀ­γά­πη νά δι­α­κο­νεῖ τα­πει­νά τόν Χρι­στό καί ὅ­λους τούς ἀν­θρώ­πους μέ πρα­ό­τη­τα καί τα­πεί­νω­ση, μέ θυ­σί­α καί αὐ­τα­πάρ­νη­ση. Καί ἡ δι­α­κο­νί­α αὐ­τή ὀ­φεί­λει νά δι­α­πο­τί­ζε­ται καί νά τρέ­φε­ται ἀ­πό τήν προ­σευ­χή καί τήν λει­τουρ­γι­κή ζω­ή. Αὐ­τό εἶ­ναι τό βα­σι­κόν, τό ἀ­πα­ραί­τη­τον τῆς Ὀρ­θο­δο­ξί­ας. Γι­’­αὐ­τό: Τοῦ Κυ­ρί­ου δε­η­θῶ­μεν.

Κυ­ρια­κή τῆς Ὀρ­θο­δο­ξί­ας 2015

Μέ πα­τρι­κές εὐ­χές

Ὁ Μη­τρο­πο­λί­της

+ Ὁ Χί­ου, Ψα­ρῶν καί Οἰ­νουσ­σῶν Μᾶρ­κος

ΠΗΓΗ ΙΣΤΟΛΟΓΙΟ Ι.Μ.ΧΙΟΥ ΨΑΡΩΝ ΚΑΙ ΟΙΝΟΥΣΣΩΝ